วิชาการ

การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่า ภาพถ่ายเก่า ๆ อย่างโปสการ์ดจากนักท่องเที่ยวในอดีต ไม่ได้เป็นเพียงแค่ของสะสมหรือของที่ระลึก แต่สามารถกลายเป็นข้อมูลวิทยาศาสตร์ที่มีคุณค่าสำหรับการติดตามการเปลี่ยนแปลงของแนวชายฝั่งในระยะยาวได้อย่างน่าทึ่ง ตลอดช่วงเวลา 92 ปี ภาพเหล่านี้ช่วยให้นักวิจัยสามารถย้อนดูประวัติศาสตร์ของชายหาด เปรียบเทียบแนวชายฝั่ง และประเมินผลกระทบจากกิจกรรมของมนุษย์และธรรมชาติได้อย่างเป็นรูปธรรม Beach Lover ชวนอ่านบางส่วนของบทความวิชาการที่แปลมาจากต้นฉบับภาษาอังกฤษ ตามอ่านฉบับเต็มได้จาก Link ในยุคที่มีภาพถ่ายจากดาวเทียมความละเอียดสูง การสำรวจด้วยโดรน และเทคนิคการรับรู้ระยะไกลต่าง ๆ การเก็บข้อมูลเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของแนวชายฝั่งตามช่วงเวลาไม่เคยง่ายเท่านี้มาก่อน แต่หากเราต้องการใช้ภาพชายฝั่งจากช่วงเวลาที่ย้อนหลังไปก่อนยุคของดาวเทียมหรือการสำรวจทางอากาศล่ะ เราจะทำอย่างไร? การศึกษานวัตกรรมโดยมหาวิทยาลัยลิสบอน ประเทศโปรตุเกส ร่วมกับ USGS (สำนักงานสำรวจทางธรณีวิทยาสหรัฐฯ) พบว่า ภาพถ่ายเก่าและโปสการ์ดในอดีตสามารถให้ข้อมูลทางวิทยาศาสตร์ที่น่าเชื่อถือเกี่ยวกับการเปลี่ยนแปลงของแนวชายฝั่งในช่วงร้อยปีที่ผ่านมาได้ นักวิจัยจากมหาวิทยาลัยลิสบอนได้ศึกษาชายหาด Conceição-Duquesa ในเมืองกัสไกช์ ประเทศโปรตุเกส โดยใช้ภาพถ่ายแนวเฉียงที่ถ่ายจากพื้นดิน เพื่อวิเคราะห์การเปลี่ยนแปลงของแนวชายฝั่งในช่วงเวลา 92 ปี ถือเป็นวิธีการใหม่ในการเข้าใจพลวัตระยะยาวของชายฝั่งโดยอาศัยภาพถ่ายจากพื้นดิน แปลงภาพให้กลายเป็นข้อมูลชายฝั่ง แม้ภาพถ่ายทางอากาศแนวดิ่งจะถูกใช้ในการติดตามสภาพชายฝั่งมาตั้งแต่ทศวรรษ 1940 และปัจจุบันข้อมูลจากดาวเทียมได้ปฏิวัติการศึกษาชายฝั่งไปทั่วโลกแล้ว แต่ข้อมูลจากช่วงเวลาก่อนหน้านั้นกลับหาได้ยาก และนี่เองที่ภาพถ่ายจากพื้นดินในอดีต เช่น ภาพถ่ายวันหยุด ภาพข่าว หรือโปสการ์ดเก่า ๆ กลายมาเป็นแหล่งข้อมูลสำคัญ ในการศึกษานี้ นักวิทยาศาสตร์ได้ประยุกต์วิธีการวิเคราะห์ภาพถ่ายรูปแบบใหม่กับโปสการ์ดของชายหาด Conceição-Duquesa […]

บทความภาษาไทยนี้แปลมาจากบางส่วนของบทความวิจัยเต็มของ TUDelft ในปี 2018 ซึ่ง Beach Lover เห็นว่าเป็นผลงานที่น่าสนใจ ที่กล่าวถึงภาพรวมของสถานการณ์การเปลี่ยนแปลงชายฝั่งทะเลทั่วโลก ผู้สนใจสามารถติดตามอ่านฉบับเต็มได้จาก Luijendijk, A., Hagenaars, G., Ranasinghe, R., Baart, F., Donchyts, G., & Aarninkhof, S. (2018). The State of the World’s Beaches. Scientific Reports, 8(1), [6641 ]. https://doi.org/10.1038/s41598-018-24630-6 ************* ปรากฏการณ์การกัดเซาะชายหาดทรายเริ่มเป็นที่สังเกตอย่างชัดเจนตั้งแต่ช่วงทศวรรษ 1980 หลังจากการศึกษาของกลุ่มนักวิจัยจาก International Geographical Union (ระหว่างปี 1972–1976) และคณะกรรมาธิการว่าด้วยสิ่งแวดล้อมชายฝั่ง (1976–1984) ซึ่งรวบรวมข้อมูลจากผู้เข้าร่วมประมาณ 200 คนจาก 127 ประเทศทั่วโลก ผลการสำรวจในครั้งนั้นระบุว่า ประมาณ 70% ของชายหาดทรายทั่วโลกกำลังถูกกัดเซาะ, […]

การกัดเซาะชายหาด เกิดขึ้นเมื่อคลื่นและกระแสน้ำพัดพาทรายออกจากระบบชายหาด ซึ่งการสูญเสียทรายนี้จะทำให้ชายหาดแคบลงและระดับความสูงลดต่ำลง โดยในช่วงที่เกิดพายุ คลื่นลมแรงจะพัดพาทรายออกนอกฝั่ง และสะสมตัวอยู่ในรูปของสันดอนทรายขนาดใหญ่ใต้ทะเล แต่เมื่อพายุสงบลงในช่วงหลายสัปดาห์หรือหลายเดือนหลังจากนั้น คลื่นที่สงบจะค่อย ๆ พาทรายกลับคืนมายังชายหาดอีกครั้ง ชายหาดสามารถเกิดการกัดเซาะอย่างฉับพลันในระยะสั้นเมื่อเกิดพายุ เนื่องจากกลไกหลักดังต่อไปนี้: การกัดเซาะเหล่านี้สามารถเกิดขึ้นได้อย่างรวดเร็วในช่วงที่พายุพัดผ่าน แต่ในบางกรณี ทรายและตะกอนที่ถูกพัดพาออกไปอาจกลับมาสะสมที่ชายหาดอีกครั้งเมื่อสภาพอากาศสงบลง อย่างไรก็ตาม หากพายุเกิดขึ้นบ่อยครั้งหรือมีความรุนแรงมาก การฟื้นตัวของชายหาดอาจใช้เวลานานหรือไม่สมบูรณ์​

ปริมาณตะกอนที่แม่น้ำพัดพาลงสู่ทะเลมีบทบาทสำคัญต่อเสถียรภาพของชายฝั่ง การสร้างโครงสร้างในลำน้ำ เช่น เขื่อน, ฝาย, อาคารบังคับน้ำ, กำแพงกันตลิ่ง, และโครงสร้างบนลำน้ำอื่นๆ อาจส่งผลกระทบต่อ sediment balance ได้ในหลายรูปแบบ เช่น: 1.ลดปริมาณตะกอนที่ไหลลงสู่ทะเล เขื่อนและฝายสามารถกักเก็บตะกอนในอ่างเก็บน้ำ ทำให้มีตะกอนไหลไปถึงปากแม่น้ำน้อยลง ผลที่ตามมาคือชายฝั่งที่เคยได้รับตะกอนจากแม่น้ำอาจเริ่มเกิดการกัดเซาะ เพราะไม่มีการเติมตะกอนใหม่ที่สมดุลกับการพัดพาของคลื่นและกระแสน้ำชายฝั่ง 2.เปลี่ยนแปลงรูปแบบการสะสมตะกอนที่ปากแม่น้ำ การลดปริมาณตะกอนอาจทำให้ปากแม่น้ำเกิดการลึกตัวและกระแสน้ำพัดพาตะกอนออกจากบริเวณที่เคยสะสมอยู่ ทำให้เกิดผลกระทบต่อแนวปะการัง หรือหาดทรายบริเวณใกล้เคียง 3.การเปลี่ยนแปลงกระแสน้ำที่ปากแม่น้ำ กำแพงกันตลิ่ง หรือโครงสร้างอื่นๆ อาจเปลี่ยนทิศทางการไหลของน้ำ ทำให้ตะกอนถูกพัดไปสะสมที่อื่นแทนที่จะกระจายไปตามแนวชายฝั่ง 4.ผลกระทบต่อระบบนิเวศชายฝั่ง การเปลี่ยนแปลงปริมาณและองค์ประกอบของตะกอนอาจส่งผลต่อสัตว์น้ำที่พึ่งพาตะกอนแม่น้ำ เช่น หญ้าทะเล หรือปะการังที่อ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลงของปริมาณตะกอนแขวนลอย หากเราจะศึกษาเชิงลึกในประเด็นนี้ อาจใช้แบบจำลองเช่น Delft3D, XBeach, หรือ COAST2D เพื่อจำลองการเปลี่ยนแปลงของปริมาณตะกอนที่ปากแม่น้ำและผลต่อชายฝั่ง หรือการสำรวจภาคสนาม เช่น การวัดปริมาณตะกอนแขวนลอย หรือการเปลี่ยนแปลงแนวชายฝั่งก่อนและหลังการสร้างโครงสร้างจากการวิเคราะห์ข้อมูลภาพถ่ายดาวเทียมและเทคนิค Remote Sensing เพื่อติดตามการเปลี่ยนแปลงของปากแม่น้ำในระยะยาว ก็ทำได้เช่นกัน