รูปตัดชายหาด มีความสำคัญอย่างไร

รูปตัดชายหาด (Beach Profile) คือ ภาพตัดขวางของชายหาดที่แสดงให้เห็นถึงลักษณะภูมิประเทศของชายหาด ตั้งแต่บริเวณหลังหาด (backshore) ไปจนถึงเขตน้ำขึ้นน้ำลง (foreshore) และในบางกรณีอาจหมายรวมไปถึงเขตไหล่ทวีป (offshore)

งานสำรวจรูปตัดชายหาดภาคพื้นและในทะเล (ปรับปรุงจาก Dean and Dalrymple, 2004)

รูปตัดชายหาด (Beach Profile) เปรียบเสมือน “ลายนิ้วมือ” ของชายหาดแต่ละแห่ง ที่แสดงให้เห็นถึงลักษณะเฉพาะตัวของหาดนั้นๆ ตั้งแต่เนินทรายด้านหลังหาดที่อาจมีพืชพรรณปกคลุม ไปจนถึงพื้นทรายที่เปียกชื้นในเขตน้ำขึ้นน้ำลง และลึกลงไปในทะเลจนถึงบริเวณไหล่ทวีป รูปตัดชายหาดนี้มีความสำคัญอย่างยิ่งในการทำความเข้าใจและจัดการชายฝั่งอย่างยั่งยืน

งานสำรวจรูปตัดชายหาดโดยใช้กล้องระดับ

1. บันทึกการเปลี่ยนแปลงชายฝั่ง: รูปตัดชายหาดเปรียบเสมือนไทม์แมชชีนที่บันทึกการเปลี่ยนแปลงของหาดทรายในแต่ละช่วงเวลา เช่น ชายหาดหัวหินที่เคยกว้างขวาง อาจถูกกัดเซาะจนแคบลง หรือหาดในจังหวัดกระบี่ที่อาจมีตะกอนทับถมจนชายหาดขยายกว้างขึ้น ข้อมูลเหล่านี้ช่วยให้เราเข้าใจถึงสาเหตุและแนวโน้มของการเปลี่ยนแปลง เพื่อวางแผนป้องกันและแก้ไขได้อย่างทันท่วงที

ตัวอย่างรูปตัดชายหาด ณ แหลมสนอ่อน จ.สงขลา (สมปรารถนา และคณะ, 2559)

2. ออกแบบเกราะป้องกันชายฝั่ง: รูปตัดชายหาดเป็นเสมือนพิมพ์เขียวที่วิศวกรใช้ในการออกแบบโครงสร้างป้องกันชายฝั่ง เช่น หากหาดทรายมีความลาดชันสูง อาจต้องใช้โครงสร้างที่แตกต่างไปจากหาดที่มีความลาดชันต่ำ การออกแบบที่เหมาะสมกับลักษณะของหาดจะช่วยให้การป้องกันมีประสิทธิภาพและคุ้มค่า

3. ดูแลระบบนิเวศชายฝั่ง: รูปตัดชายหาดช่วยให้เราเข้าใจถึงความเชื่อมโยงระหว่างสิ่งมีชีวิตและสภาพแวดล้อมของชายหาด เช่น หากหาดทรายมีความลาดชันน้อย อาจเป็นแหล่งอาศัยของหญ้าทะเล ซึ่งเป็นแหล่งอาหารและที่หลบภัยของสัตว์น้ำ หรือหากมีแนวปะการังอยู่ใกล้ชายฝั่ง รูปตัดชายหาดจะช่วยให้เราประเมินผลกระทบของคลื่นและตะกอนที่มีต่อแนวปะการังได้

4. เตรียมรับมือการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ: รูปตัดชายหาดช่วยให้เราประเมินความเสี่ยงและวางแผนรับมือกับผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เช่น หากระดับน้ำทะเลสูงขึ้น ชายหาดที่มีเนินทรายสูงอาจได้รับผลกระทบน้อยกว่าหาดที่มีความลาดชันต่ำ ข้อมูลเหล่านี้ช่วยให้เราสามารถเลือกใช้มาตรการรับมือที่เหมาะสม เช่น การเสริมเนินทราย การเติมทรายชายหาด หรือการย้ายถิ่นฐานชุมชน

5. ศึกษาความลับของธรรมชาติ: รูปตัดชายหาดเป็นเสมือนกุญแจไขความลับของกระบวนการทางธรรมชาติที่ซับซ้อน เช่น การเคลื่อนที่ของตะกอน การกัดเซาะและทับถม การเปลี่ยนแปลงของกระแสน้ำ ความรู้เหล่านี้ไม่เพียงแต่ช่วยให้เราเข้าใจถึงวิวัฒนาการของชายฝั่งในอดีต แต่ยังช่วยให้เราทำนายอนาคตของชายฝั่งได้แม่นยำยิ่งขึ้น

งานสำรวจรูปตัดชายหาดในทะเลโดยใช้ RTK (ที่มา: https://www.facebook.com/DMCRTH)

รูปตัดชายหาด (Beach Profile) จึงเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้เราสามารถจัดการชายฝั่งได้อย่างมีประสิทธิภาพและยั่งยืน ไม่ว่าจะเป็นการป้องกันการกัดเซาะ ฟื้นฟูระบบนิเวศ หรือเตรียมรับมือกับภัยพิบัติทางธรรมชาติ การทำความเข้าใจและใช้ประโยชน์จากรูปตัดชายหาดจึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับทุกคนที่เกี่ยวข้องกับการจัดการชายฝั่ง ตั้งแต่ภาครัฐ นักวิชาการ ไปจนถึงชุมชนชายฝั่ง

ตัวอย่างรูปตัดชายหาด ณ หาดม่วงงามหมู่ 3 จ.สงขลา