กระสอบทรายถูกนำมาใช้ในการป้องกันชายฝั่งในหลายรูปแบบ แต่ก็มีข้อจำกัดและผลกระทบที่ต้องพิจารณาด้วยเช่นกัน วิธีการใช้กระสอบทรายป้องกันชายฝั่ง: ข้อจำกัดและผลกระทบของการใช้กระสอบทราย: ข้อควรพิจารณาในการใช้กระสอบทราย: สรุป: กระสอบทรายสามารถเป็นเครื่องมือที่มีประโยชน์ในการป้องกันชายฝั่งในบางสถานการณ์ แต่ควรพิจารณาข้อจำกัดและผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นอย่างรอบคอบ และควรใช้ร่วมกับมาตรการอื่น ๆ เพื่อให้เกิดการป้องกันชายฝั่งที่ยั่งยืน
Beach Lover ได้มีโอกาสเดินสำรวจชายหาดช่วงปลายเดือนตุลาคมต่อต้นเดือนพฤศจิกายน 2566 แถวๆตำแหน่งที่เคยเป็นแนวถนนเลียบชายหาดที่ตัดตรงยาวตั้งแต่ปานาเระถึงตะโละกาโปร์ อ.ยะหริ่ง จ.ปัตตานี พบงานวางกระสอบทรายขนาดใหญ่ (Big bag) บนชายหาด ระยะทางประมาณ 100 เมตร ด้านหลังแนววางกระสอบเป็นรีสอร์ทและร้านอาหาร (ตากาดัม บีช รีสอร์ท) บ้านเรือนประปราย และที่ดินว่างที่ยังไม่มีการใช้ประโยชน์ เนื่องจากไม่ปรากฏป้ายโครงการ จึงไม่แน่ใจว่าเอกชนหรือหน่วยงานใดเป็นผู้ดำเนินการ จากการเดินสำรวจพบว่า มีการวางกระสอบขนาดใหญ่เป็นสามแนว โดยการขุดทรายบนชายหาดให้เป็นหลุมขนานกับแนวชายหาดเพื่อวางกระสอบ แล้วนำทรายที่ขุดจากหลุมนั้นมาใส่กระสอบอีกทีหนึ่งแล้ววางกลับลงไปตามแนวหลุมที่ขุด จากนั้นคาดเดาได้ว่าจะนำทรายบนชายหาดด้านหน้ามากลบกระสอบอีกชั้นหนึ่ง จากการตรวจสอบในเบื้องต้นบนว่า แนวที่วางกระสอบนั้นไม่พ้นระยะน้ำขึ้นน้ำลง หมายความว่ายามน้ำขึ้นคลื่นอาจซัดขึ้นมาถึงแนวกระสอบได้ น่าติดตามต่อไปว่า กระสอบนี้จะอยู่ไปได้นานขนาดไหน และจะส่งต่อผลกระทบไปยังชายหาดข้างเคียงหรือไม่ ดู VDO Clip เดินสำรวจเพิ่มเติมได้ที่ Youtube: https://youtu.be/PU8ZyU1i2ac?si=YA-P4GHDtIaYT-ag
หาดม่วงงาม หมู่ 3 อ.สิงหนคร จ.สงขลา มักได้รับผลกระทบจากลมมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือเป็นประจำทุกปี ส่งผลให้เทศบาลและชาวบ้านต้องเตรียมพร้อมรับมือโดยการใช้กระสอบขนาดเล็ก บรรจุทรายบนชายหาดวางป้องกันหลายชั้นเพื่อป้องกันชายฝั่งจากการกัดเซาะ รอติดตามกันไปอย่างใจเย็นว่า โครงสร้างป้องกันแบบชั่วคราว จะช่วยบรรเทาผลกระทบจากมรุสมในฤดูกาลนี้ได้หรือไม่อย่างไร ภาพเมื่อ พฤศจิกายน 2566
ชายหาดม่วงงาม หมู่ 3 ตำบลม่วงงาม อ.สิงหนคร จ.สงขลา มีประชากรกว่า 3,000 คน มีที่อยู่อาศัยตั้งเรียงรายประชิดชายฝั่งตลอดทั้งแนว ส่งผลให้ยามฤดูมรสุม พื้นที่ริมทะเลแถบนี้มักได้รับผลกระทบรุนแรงกว่าชายหาดหมู่อื่นๆของม่วงงาม Beach Lover เคยพาชมพื้นที่นี้ไปแล้วช่วงก่อนมรสุม ในเวลานั้นพบว่าชุมชนได้เตรียมความพร้อมรับมือกับคลื่นใหญ่ลมแรงในช่วงมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือซึ่งเป็นมรสุมประจำถิ่นของทุกปีโดยใช้กระสอบทรายขนาดเล็ก ติดตามอ่านได้จากโพส https://beachlover.net/หาดม่วงงาม-เตรียมรับมรสุมแล้ว/ Beach Lover ได้ลงสำรวจพื้นที่นี้อีกครั้งในวันที่ 14 มีนาคม 2566 พบว่ากระสอบทรายที่วางไว้เดิมเมื่อช่วงต้นเดือนพฤศจิกายนปีก่อนเพื่อเตรียมความพร้อมรับมือมรสุม ส่วนมากยังอยู่ในตำแหน่งเดิม และยังคงมีสภาพดี ในขณะที่บางส่วนกระจัดกระจายอยู่บนชายหาดโดยถูกทรายกลบไปบ้างแล้ว นอกจากนั้นยังพบเสาไม้โผล่ขึ้นมาริมชายหาดบางส่วน ไม่แน่ใจว่าสร้างไว้เมื่อใด และพบเศษท่อนไม้ซากไม้บนชายหาดที่เกิดขึ้นคลื่นซัดขึ้นมากองในช่วงมรสุม เมื่อสำรวจทางทิศใต้ของหมู่ 3 ไม่พบโครงสร้างกระสอบหรือเสาไม้ และไม่พบร่องรอยของการกัดเซาะชายฝั่ง พบเพียงผ้าพลาสติกที่ชาวบ้านขึงไว้เพื่อกันทรายและลมพัดเข้าบ้านซึ่งมักพบเห็นเป็นปกติในช่วงมรสุมสำหรับบ้านเรือนที่อยู่ประชิดชายหาด (VDO clip: https://www.youtube.com/watch?v=gYdX-rjOBig) ชาวบ้านเล่าให้เราฟังว่า จากเวลานี้ไปน่าจะไม่มีคลื่นและน้ำใหญ่ระดับที่ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงอีกแล้ว น่าจะหมดช่วงมรสุมแล้ว ที่ผ่านมาสังเกตว่าช่วงฤดูมรสุมที่ผ่านมาค่อนข้างมาล่าช้าและยาวนานกว่าปีก่อน ไม่แน่ใจว่าเกิดจากสาเหตุใด
ชายหาดม่วงงาม หมู่ 3 ตำบลม่วงงาม อ.สิงหนคร จ.สงขลา มีประชากรกว่า 3,000 คน มีที่อยู่อาศัยตั้งเรียงรายประชิดชายฝั่งตลอดทั้งแนว ส่งผลให้ยามฤดูมรสุม พื้นที่ริมทะเลแถบนี้มักได้รับผลกระทบรุนแรงกว่าชายหาดหมู่อื่นๆของม่วงงาม Beach Lover ได้ลงพื้นที่สำรวจในวันที่ 2 พ.ย.2565 พบมีการวางกระสอบทรายขนาดเล็กเพื่อรับมือแล้วในบางตำแหน่ง แม้ว่าจะเป็นเพียงช่วงต้นมรสุมที่ยังไม่ส่งผลรุนแรงก็ตาม ฤดูมรสุมที่ชายหาดแถบนี้ได้รับผลกระทบคือมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ โดยทั่วไปจะเริ่มต้นประมาณกลางเดือนตุลาคมของทุกปี เรื่อยไปถึงปลายเดือนกุมภาพันธ์ หรือในบางปีอาจยาวนานกว่านั้น ลมทะเลจะแรงและพัดยาวนานกว่าฤดูอื่น ส่งผลให้คลื่นมีความสูงมากขึ้น ยิ่งรวมกับระดับน้ำทะเลในช่วงมรสุมที่จะยกตัวสูงขึ้นกว่าช่วงเวลาอื่นๆด้วยแล้ว ยิ่งทำให้คลื่นยกตัวเข้าปะทะบ้านเรือนริมชายฝั่งและส่งผลเสียหายกว่าฤดูกาลปกติ เทศบาลเมืองม่วงงามได้ดำเนินการป้องกันชายฝั่งแถบนี้ โดยแจกถุงกระสอบขนาดเล็กให้ชาวบ้านได้นำทรายใส่กระสอบมาวางด้านหน้าชายหาดเพื่อป้องกันในยามมรสุม โดยดำเนินการแบบชั่วคราวเฉพาะยามจำเป็น อย่างไรก็ตามชาวบ้านเล่าให้ Beach Lover ฟังว่า ทรายที่นำมาใส่กระสอบก็คือทรายที่อยู่บนหาดบริเวณเดียวกันนี้เอง รวมถึงไม่ได้รื้อถอนกระสอบที่เคยวางไว้ในฤดูมรสุมก่อนหน้านี้ออกไปแต่อย่างใด เนื่องจากกระสอบถูกทรายกลบไปแล้วบ้าง ฉีกขาดไปแล้วบ้าง ไม่ก็หลุดออกไปจากที่ตั้งลงทะเลไปบ้าง ด้วยวิถีชีวิตของประชาชนบริเวณนี้กว่า 80% เกี่ยวข้องกับการประมง จำเป็นต้องมีพื้นที่หน้าชายหาดเพื่อการจอดเรือ หากพื้นที่ชายหาดด้านหน้าหดหายไป หรือถูกแทนที่ด้วยกำแพงหิน กำแพงคอนกรีต จะยิ่งส่งผลกระทบต่อการประกอบอาชีพของประชาชน จากการที่ Beach Lover ได้ติดตามการเปลี่ยนแปลงชายหาดม่วงงามหมู่ 3 มาในระดับหนึ่ง พบว่าการเปลี่ยนแปลงในพื้นที่นี้เป็นแบบ “กัดเซาะชั่วคราว” หรือการเสียสมดุลของชายหาดแบบชั่วคราว […]
Beach Lover เดินเท้าสำรวจชายหาด Nusa Dua ซึ่งอยู่ทางฝั่งตะวันออกของเกาะบาหลีมาหลายตอนแล้ว ติดตามได้จากโพสก่อนหน้านี้ โดยทั้งแนวชายหาดที่สามารถเดินเท้าต่อเนื่องถึงกันนั้น พบเพียง 1 หาดที่มีสภาพระเนระนาดตามที่เห็นดังรูป จากซากที่พบเห็น คาดเดาสภาพเดิมได้ว่า พื้นที่ด้านบนถูกทำเป็นทางเดินคอนกรีตสาธารณะ มีท่อระบายน้ำอยู่ฝั่งประชิดทะเล และถัดจากท่อระบายน้ำเป็นการวางถุงกระสอบทรายขนาดใหญ่เพื่อป้องกันชายฝั่ง โดยมีระดับสูงขึ้นมากกว่าชายหาดเดิมประมาณ 2 เมตร ไม่ทราบสาเหตุ และ Timeline ของเหตุการณ์ว่าเกิดขึ้นเมื่อใด แต่ดูจากสภาพที่เห็นแล้วค่อนข้างรุนแรงทีเดียว ปัจจุบัน (กันยายน 2565) มีการนำเชือกมากั้นพื้นที่ แต่ยังพบเห็นว่าประชาชนเข้ามาใช้พื้นที่ได้อย่างปกติ
Beach Lover ได้มีโอกาสสำรวจชายหาดของจังหวัด Miyazaki บนเกาะคิวชู ทางตอนใต้ของประเทศญี่ปุ่น ในหลายพื้นที่ ครั้งนี้นี้ขอพาชมหาดกระสอบทราย ที่ไม่มีสภาพของกระสอบทรายปรากฎให้เห็นเลยแม้แต่น้อย เนินทรายกว้างที่เห็นในภาพแบบนี้คือหาดธรรมชาติ ที่แท้จริงแล้วด้านล่างเป็นกระสอบทรายขนาดใหญ่ ยาว 20 เมตร กว้าง 4.3 เมตร และสูง 1.5 เมตร จำนวน 3 ท่อนวางซ้อนกันเป็น 2 ชั้น เพื่อป้องกันการกัดเซาะชายฝั่ง ที่ทางญี่ปุ่นใช้มาตราการแบบนี้ ในบริเวณนี้เหตุเพราะอยากให้สภาพธรรมชาติของชายหาดยังคงดำรงอยู่ นอกจากนั้นพื้นที่ชายหาดด้านในก็ยังคงให้เป็นสภาพของป่าชายหาดที่สมบูรณ์เพื่อเป็นปราการธรรมชาติป้องกันคลื่นลมและการกัดเซาะชายฝั่งอีกชั้นหนึ่งด้วย น่าสนใจว่า มาตราแบบเดียวกันนี้ที่ทางเทคนิคแล้วไม่ได้ยากเย็นอะไร กลับไม่เคยเกิดขึ้นในประเทศไทยเลย ตามจริงแล้วเราไม่จำเป็นต้องเลือกระหว่างการสูญเสียชายหาดทางธรรมชาติไปกับการอยู่รอดของมนุษย์ ทั้งคู่อยู่ร่วมกันได้ด้วยมาตรการที่เหมาะสม แต่รัฐไทยกลับไม่เคยหยิบยื่นทางเลือกนี้ขึ้นมาเป็นหนึ่งในทางรอด เพื่อการแก้ไขปัญหาการกัดเซาะชายฝั่งของไทยเลยแม้แต่น้อย
ในปี 2558 กรมเจ้าท่าได้จ้างเหมาก่อสร้างเขื่อนป้องกันการกัดเซาะชายฝั่งบริเวณอุทยานสิ่งแวดล้อมนานาชาติสิรินธร จ.เพชรบุรี โดยมีการถมทรายชายหาดกว้าง 50 เมตร โดยฝังถุงทรายไว้ที่ระยะห่างฝั่งประมาณ 25 เมตร ตามรูปแบบที่ทางกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่งได้ออกแบบไว้เมื่อตุลาคม 2556 และส่งมอบให้กรมเจ้าท่าไปดำเนินการต่อ โดยการก่อสร้างแล้วเสร็จไปเมื่อ พ.ย.2560 ปรากฏว่าหลังก่อสร้างแล้วเสร็จไปเพียง 1 ปี ทรายที่เสริมไว้ถูกพัดพาหายไปอย่างรวดเร็วจนถึงแนวถุงทรายที่เคยมีทรายปกคลุมอยู่ ถุงทรายเริ่มเกิดความเสียหายและก่อให้เกิดทัศนียภาพไม่สวยงาม โรงแรมรีเจ้นท์ชะอำบีชรีสอร์ท ได้รับผลกระทบจากการดำเนินงานนี้โดยตรง พบว่าเกิดอันตรายต่อผู้มาพักที่โรงแรมตลอดจนผู้ใช้ชายหาดอื่นๆ แขกมาเข้าพักลดน้อยลงเพราะชายหาดหน้าโรงแรมไม่สวยงาม ลงเล่นน้ำไม่ได้ จึงมีหนังสือถึงกรมเจ้าท่าขอให้พิจารณาตามข้อเสนอ 3 ข้อ ดังต่อไปนี้ (1) ทำการรื้อถุงทรายหน้าโรงแรมออกทั้งหมด (2) ทำการย้ายหัวหาดตามแบบแก้ไขของกรมเจ้าท่าในส่วนของทิศเหนือขยับขึ้นมาจนสุดแนวรั้วของโรงแรมรีเจ้นท์ ชาเล่ต์ และ (3) โรงแรมทราบดีถึงผลกระทบที่อาจตามมาจากข้อเสนอนี้ตามข้อ 1 และ 2 และยอมรับในการที่น้ำทะเลจะรุกเข้ามาถึงแนวกำแพงหรือแนวเขตที่ดินของกำแพงได้ กรมเจ้าท่าได้พิจารณาแล้วจึงทำการออกแบบเพื่อปรับปรุงแก้ไข ด้วยการรื้อถุงทรายแนวกันชนเดิมหน้าโรงแรมออกทั้งหมด แล้วนำมาเรียงเป็นแนวกันชนบริเวณชายฝั่งริมรั้วโรงแรม ด้านทิศเหนือและทิศใต้ ซึ่งเป็นรูปแบบที่ได้หารือกับโรงแรมแล้วว่าเหมาะสม และได้สร้างหัวหาด (Headland) สองตำแหน่งห่างกันประมาณ 800 เมตร โดยหัวหาดนี้สร้างโดยใช้ถุงทรายวาง ส่วนที่ประชิดชายน้ำสร้างเป็นบันไดคอนกรีตเสริมเหล็ก พื้นผิวด้านบนเททับด้วยโพลี่ยูรีเทนเพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพการรับแรงดึง พร้อมการถมทรายด้านบน […]