การระบายน้ำจืดปริมาณมหาศาลลงสู่ทะเลอย่างรวดเร็ว ก่อให้เกิดผลกระทบต่อสัตว์ทะเลในหลากหลายมิติ ซึ่งสามารถแบ่งออกเป็น 5 ประเด็นหลัก ได้แก่
ที่มา: https://news.postjung.com/1043168
- ภาวะช็อกจากความเค็มที่เปลี่ยนแปลง: สัตว์ทะเลส่วนใหญ่มีวิวัฒนาการมาเพื่ออาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีระดับความเค็มเฉพาะตัว เมื่อน้ำจืดจำนวนมากไหลทะลักเข้ามาอย่างฉับพลัน ร่างกายของพวกมันไม่สามารถปรับตัวได้ทันท่วงที เปรียบเสมือนการบังคับให้คนดื่มน้ำทะเล ซึ่งส่งผลให้เกิดภาวะขาดน้ำและเสียชีวิตในที่สุด สัตว์ที่ได้รับผลกระทบหนักที่สุดคือพวกที่เคลื่อนที่ได้ช้าหรือไม่สามารถเคลื่อนที่ได้เลย เช่น หอย ปะการัง ดอกไม้ทะเล และแพลงก์ตอน
- ภาวะขาดอากาศหายใจ: น้ำจืดที่ไหลบ่ามักพัดพาเอาตะกอนดินและอินทรียวัตถุจำนวนมากลงสู่ทะเล เมื่อแบคทีเรียย่อยสลายสารอินทรีย์เหล่านี้ ก็จะดึงเอาออกซิเจนในน้ำไปใช้ ทำให้ออกซิเจนในน้ำลดลงอย่างรวดเร็ว สัตว์ทะเลจึงประสบภาวะขาดอากาศหายใจเฉียบพลัน โดยเฉพาะในบริเวณพื้นทะเลที่การไหลเวียนของน้ำต่ำ ปรากฏการณ์นี้อาจรุนแรงถึงขั้นเกิด “Dead Zone” หรือพื้นที่ที่ปราศจากออกซิเจน ทำให้สัตว์ทะเลไม่สามารถอาศัยอยู่ได้
- ความปั่นป่วนของระบบนิเวศ: น้ำจืดมีความหนาแน่นน้อยกว่าน้ำทะเล เมื่อไหลลงทะเลจึงลอยตัวอยู่ด้านบน ทำให้เกิดการแบ่งชั้นของน้ำทะเล ส่งผลต่อการไหลเวียนของกระแสน้ำและการกระจายตัวของสารอาหาร แพลงก์ตอนพืชซึ่งเป็นอาหารหลักของสัตว์ทะเลหลายชนิด ไม่สามารถเติบโตได้ดีในสภาวะเช่นนี้ ทำให้ห่วงโซ่อาหารในทะเลเสียสมดุล นอกจากนี้ น้ำจืดที่ไหลเชี่ยวอาจพัดพาสัตว์ทะเลขนาดเล็กไปยังบริเวณที่ไม่เหมาะสมกับการดำรงชีวิต
- สารพิษจากแหล่งน้ำจืด: น้ำจืดที่ระบายลงทะเลมักมาพร้อมกับสารพิษจากกิจกรรมของมนุษย์ เช่น ปุ๋ยเคมี ยาฆ่าแมลง สารเคมีจากโรงงานอุตสาหกรรม และน้ำเสียจากชุมชน สารพิษเหล่านี้สามารถทำลายระบบประสาท ระบบสืบพันธุ์ และระบบภูมิคุ้มกันของสัตว์ทะเล นอกจากนี้ สารพิษบางชนิดยังสามารถสะสมในร่างกายสัตว์ทะเลและส่งผ่านไปยังผู้บริโภคลำดับต่อไป ซึ่งรวมถึงมนุษย์ด้วย
- การทำลายถิ่นที่อยู่อาศัย: การเปลี่ยนแปลงสภาพแวดล้อมทางทะเลอย่างรวดเร็วและรุนแรง ทำให้แหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์ทะเล เช่น แนวปะการัง หญ้าทะเล ป่าชายเลน เสื่อมโทรมลงอย่างรวดเร็ว แนวปะการังซึ่งเป็นแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์ทะเลกว่า 25% ของโลก มีความอ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลงของความเค็มและอุณหภูมิเป็นอย่างมาก การไหลบ่าของน้ำจืดจึงเป็นภัยคุกคามร้ายแรงต่อระบบนิเวศแนวปะการัง
ที่มา: https://www.js100.com/en/site/news/view/46169
ในประเทศไทย มีข่าวที่เกี่ยวข้องกับผลกระทบของน้ำจืดที่ไหลลงทะเลอย่างรวดเร็ว โดยชาวบ้านเรียกปรากฏการณ์นี้ว่า “น้ำเบียด” ตามที่พบบริเวณหาดเจ้าสำราญ จ.เพชรบุรี (https://workpointtoday.com/ปรากฏการณ์-น้ำเบียด-หาด/) ส่งผลให้สัตว์น้ำน็อคน้ำตายเป็นจำนวนมาก
ผลกระทบเหล่านี้ล้วนส่งผลต่อเนื่องกันเป็นลูกโซ่ ทำให้ประชากรสัตว์ทะเลลดลง ระบบนิเวศทางทะเลเสียสมดุล และส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและสังคมของมนุษย์ในที่สุด ดังนั้น การบริหารจัดการทรัพยากรน้ำอย่างยั่งยืนและการควบคุมการระบายน้ำจืดลงทะเลจึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อรักษาสมดุลของระบบนิเวศทางทะเลและความหลากหลายทางชีวภาพ
