ในสาขาวิศวกรรมชายฝั่งและธรณีเทคนิค D50 คือ ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางเฉลี่ยของอนุภาค (median grain size) ในตัวอย่างดินหรือตะกอน โดยเป็นขนาดที่ 50% ของอนุภาคในตัวอย่างมีขนาดเล็กกว่าค่านี้ และอีก 50% มีขนาดใหญ่กว่า
ค่า D50 มีความสำคัญในการประเมินคุณสมบัติทางกายภาพของดิน เช่น:
- การซึมผ่านของน้ำ (Permeability): ดินที่มีค่า D50 สูง (อนุภาคใหญ่) จะมีช่องว่างระหว่างอนุภาคมาก ทำให้น้ำซึมผ่านได้ง่ายกว่าดินที่มีค่า D50 ต่ำ (อนุภาคเล็ก)
- ความสามารถในการรับน้ำหนัก (Bearing Capacity): ดินที่มีค่า D50 สูงมักจะมีความสามารถในการรับน้ำหนักได้ดีกว่าดินที่มีค่า D50 ต่ำ
- เสถียรภาพของโครงสร้างดิน (Soil Stability): ค่า D50 มีผลต่อเสถียรภาพของดิน เช่น ความลาดชันที่ปลอดภัยของดิน หรือความต้านทานต่อการกัดเซาะ
การหาค่า D50:
ค่า D50 สามารถหาได้จากการวิเคราะห์การกระจายขนาดอนุภาคของดิน (Grain size distribution analysis) โดยนำตัวอย่างดินมาผ่านตะแกรงร่อนที่มีขนาดต่าง ๆ กัน แล้วนำข้อมูลที่ได้มาพล็อตกราฟ จากนั้นหาขนาดอนุภาคที่สอดคล้องกับ 50% ของน้ำหนักสะสม
ตัวอย่างการนำค่า D50 ไปใช้:
- การออกแบบโครงสร้างป้องกันชายฝั่ง: วิศวกรจะใช้ค่า D50 ในการเลือกขนาดของวัสดุที่จะใช้ในการสร้างโครงสร้าง เช่น หินที่ใช้ในการสร้างกำแพงกันคลื่น หรือทรายที่ใช้ในการเติมชายหาด
- การประเมินความเสี่ยงต่อการกัดเซาะ: ค่า D50 สามารถใช้ในการประเมินความเสี่ยงต่อการกัดเซาะของชายฝั่ง โดยดินที่มีค่า D50 ต่ำจะเสี่ยงต่อการกัดเซาะได้ง่ายกว่าดินที่มีค่า D50 สูง
